रानभाजी – अळू

शास्त्रीय नाव: कलोकेशिया एस्क्युलेंटा
इंग्रजी -Taro, टॅरो किंवा टेरी
अळू ही कंदमूळ प्रकारात मोडणारी, अरॅशिए सुरण कुळातील वनस्पती. मुळात आग्नेय आशियातली ही वनस्पती आता आफ्रिका व आशिया खंडांतील उष्ण कटिबंधीय प्रदेशा मध्ये सर्वत्र आढळते.अळू बारमाही उगवणारी असून, याची पाने व कंद खाण्याजोगे मानले जातात.अळू ही एक औषधी वनस्पती मानली जाते.मराठवाड्यात अळूला चमकोरा किंवा चमकुरा असे पण म्हणतात.उपयोग -महाराष्ट्रात लग्न समारंभांत याच्या पानांची पातळ भाजी करतात.त्या भाजीला कोंकणात अळूचे फदफदे असे म्हणतात.अळूच्या पानांवर हरबऱ्याच्या डाळीचे भिजवलेले पीठ आणि इतर मसाले थापून पानाला उभी घडी घालून उकडतात.नंतर त्या पानाच्या वड्या पाडतात.या वड्यांना गुजरात मध्ये पात्रा म्हणतात.उपवासाच्या दिवशी अळूचे कंद उकडून खातात.या कंदांना अळकुडी असे नांव आहे.गुजरातीत आरवी असे म्हणतात.भाजीचा अळू, वडीचा अळू आणि शोभेचा अळू असे याचे तीन मुख्य प्रकार आहेत.अळूच्या देठापासून ‘देठी’ हा पदार्थ बनवला जातो.अळूचे देठ सोलून त्याचे लहान तुकडे करावे.
ते कुकर मध्ये वाफवून घ्यावेत. त्यानंतर ते थंड झाल्यावर हाताने कुस्करावे.
त्यात गुळ, कांदा बारीक चिरून, हळद, मीठ, तिखट व दही घालावे.
नंतर सर्व मिश्रण एकजीव करून वाढावे.
हा पदार्थ जेवणापूर्वी खूप आधी करून ठेवू नये.
संदर्भ : विकिपीडिया•